Skuteczne strategie dla lekarzy rodzinnych w leczeniu dyslipidemii

Autor: Klaudia Wiśniewska, dietetyczka kliniczna

Zaburzenia lipidowe należą do najbardziej rozpowszechnionych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Pomimo wysokiej świadomości tych zaburzeń, dostępności różnego rodzaju terapii liczba osób, których dotykają dyslipidemie jest nadal bardzo wysoka. Częstość występowania w populacji Polskiej szacuje się na 60-80%. Dlatego tak ważna jest odpowiednia edukacja zarówno pacjentów jak i personelu medycznego dotycząca prewencji i wspomagania leczenia zaburzeń lipidowych [1].

Dyslipidemie określa się jako stan, w którym stężenia lipidów i lipoprotein w osoczu nie odpowiadają prawidłowym wartościom. Wartości uznane za prawidłowe nie są stałe dla całej populacji, zależą od całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego. Oznacza to w praktyce, że im wyższe ryzyko tym bardziej rygorystyczne są normy. W celu zdiagnozowania dyslipidemii konieczne jest wykonanie badań cholesterolu całkowitego (TC), cholesterolu frakcji HDL (HDL-C) oraz trójglicerydów, które oznacza się w surowicy lub osoczu pobranych optymalnie po 12-14 godzinach od ostatniego posiłku. Ocenia się również stężenie cholesterolu nie-HDL (nie-HDL-C), a stężenie cholesterolu frakcji LDL (LDL-C) zwykle oblicza się za pomocą wzoru Friedewalda. Często dodatkowo, zależnie od wskazań oznacza się stężenia apolipoproteiny B (apoB) i lipoproteiny (a) [Lp(a)]. Dzięki tym oznaczeniom możemy poznać zawartość we krwi odpowiednich lipoprotein [2,3].

Do głównych postaci dyslipidemii zaliczyć możemy następujące rodzaje:

• hipercholesterolemia – występuje, kiedy stężenie cholesterolu całkowitego i LDL jest za wysokie
• dyslipidemia aterogenna (w tym hiperlipidemia mieszana) – kiedy współwystępuje zwiększone stężenie trójglicerydów, małe stężenie HDL i obecność nieprawidłowych cząsteczek LDL (tzw. małych, gęstych LDL)
• hipertriglicerydemia – występuje, kiedy stężenie triglicerydów jest za wysokie
• hiperLp(a)lipoproteinemia – kiedy występuje zwiększone stężenie lipoproteiny (a) [Lp(a)] [1].

U osób chorujących na dyslipidemie, niezależnie od rodzaju zaburzeń obserwuje się istotnie wyższe ryzyko miażdżycy i innych poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych, a to może przekładać się na wyższą śmiertelność z powodu chorób układu krążenia. Z tego powodu tak ważna jest wczesna profilaktyka oraz skuteczne leczenie zaburzeń lipidowych[1–3].