Rola laktozy w diecie niemowlęcia. Jak często ABMK współwystępuje z nietolerancją laktozy?

Alergia białek mleka krowiego (ABMK) i nietolerancja laktozy z punktu widzenia mechanizmów patogenetycznych to dwa różne schorzenia. ABMK może być czynnikiem sprzyjającym występowaniu nietolerancji laktozy, zazwyczaj pod postacią uszkodzenia kosmków jelitowych w przebiegu mechanizmów alergicznych.

Obecnie nie dysponujemy jednoznacznymi danymi dotyczącymi częstości występowania nietolerancji laktozy w przebiegu związanej z ABMK u niemowląt. Szacuje się, że dotyczy ona niewielkiego odsetka dzieci. Należy jednak pamiętać, że aktualnie jest brak wskazań do rutynowego stosowania preparatów bezlaktozowych u dzieci, u których występuje alergia na białka mleka krowiego.

Z chemicznego punktu widzenia laktoza składa się z dwóch cukrów: glukozy i galaktozy. Chociaż glukozę można znaleźć w ogromnej ilości rodzajów żywności, to z galaktozą już tak nie jest. Jest ona dostępna jedynie poprzez enzymatyczny rozkład laktozy do galaktozy i glukozy. Jednak to właśnie galaktoza pełni wiele ważnych ról w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu dziecka. Bierze m.in. udział w procesach neuronalnych, tworzy glikolipidy, które determinują grupę krwi oraz łączy się z białkami, tworząc glikoproteiny, będące składnikiem błon komórkowych. Podstawową formę leczenia dietetycznego u niemowląt karmionych sztucznie z ABMK stanowią hydrolizaty białka mleka krowiego o wysokim stopniu hydrolizy. Rekomendacje mówią o wyborze preparatu o składzie najbardziej przypominającym pokarm kobiecy i jednocześnie zawierającym laktozę.

Niewielką grupę stanowią niemowlęta z postacią ABMK przebiegającą z enteropatią i wtórną nietolerancją laktozy. Tylko w przypadku niemowląt z enteropatią i nasilonymi objawami nietolerancji laktozy należy stosować hydrolizaty bezlaktozowe co najmniej 6-8 tygodni (tyle czasu potrzebuje nabłonek jelitowy, by móc się zregenerować i przywrócić prawidłową aktywność enzymatyczną). Po tym czasie należy wrócić do mieszanek zawierających laktozę.

AUTORZY I ŹRÓDŁA

Autor/autorzy opracowania:

lek. Karolina Marciniak

Źródło tekstu:

1. Fiocchi A., Restani P., Leo G. et al.: Clinical tolerance to lactose in children with cow’s milk allergy. „Pediatrics” 2003, no. 112, pp. 359-362.
2. Pituch-Zdanowska A., Albrecht P.: Alergia na białka mleka krowiego u dzieci. Czy rodzaj stosowanego hydrolizatu może wpłynąć na marsz alergiczny? „Pediatria Interdyscyplinarna” 2020/02, nr 31.
3. Sicherer S.H.: Epidemiology of food allergy. „The Journal of Allergy and Clinical Immunology” 2011, no. 127, pp. 594-602.
4. Szajewska H., Książyk J., Kaczmarski M. i in.: Kontrowersje w pediatrii – debata ekspertów. Czy nietolerancja laktozy jest istotnym problemem klinicznym u dzieci z alergią na białka mleka krowiego? „Medycyna Praktyczna – Pediatria” 2005, s. 95-102.
5. Woś H., Grzybowska-Chlebowczyk U., Ubik-Wróbel B. i in.: Częstość występowania nietolerancji laktozy u dzieci z IgE-zależną alergią na białka mleka krowiego. „Pediatria Współczesna. Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka” 2000, nr 1, s. 31-34.