Czy zasadna jest zmiana w obrębie hydrolizatów znacznego stopnia w sytuacji w której objawy alergii nie ustępują?

Alergia na białko mleka krowiego (ABMK) jest najczęstszą alergią pokarmową okresu niemowlęcego. Do głównych frakcji białkowych zawartych w mleku należą kazeina oraz białka serwatkowe. Białka każdej z grup posiadają potencjał alergenowy i mogą być odpowiedzialne za kliniczną manifestację alergii pokarmowej u dziecka.

Częste są także polisensytyzacje. U większości dzieci dolegliwości dotyczą skóry lub przewodu pokarmowego, rzadziej dróg oddechowych. Właściwą metoda leczenia ABMK jest zastosowanie diety eliminacyjnej po wcześniejszym potwierdzeniu rozpoznania w próbie eliminacji i prowokacji. Leczeniem pierwszego wyboru jest wprowadzenie mieszanki o znacznym stopniu hydrolizy (Extensively Hydrolyzed Formula - eHF). Wybór hydrolizatu serwatki lub kazeiny uważa się z równoważny. Nie oznacza to jednak, że mieszanki te są jednakowe pod względem składu. Dostępne na rynku hydrolizaty serwatki zawierają laktozę, która jest dobrze tolerowana przez większość dzieci z ABMK. Cukier ten nie tylko podnosi walory smakowe mieszanki. Jest on jednym z czynników zwiększających jelitową absorpcję wapnia, a niestrawiona laktoza stanowi naturalny prebiotyk co sprzyja rozwojowi właściwej mikrobioty przewodu pokarmowego, w konsekwencji przyczyniając się do poprawy integralności bariery jelitowej i właściwego kształtowania układu immunologicznego dziecka.

Według ogólnie przyjętych zaleceń dla wyboru mleka modyfikowanego, rekomendowany jest wybór preparatu o składzie możliwie przypominającym pokarm kobiecy, a więc zawierający także laktozę. Obecność laktozy w mieszance może być jednak odpowiedzialna za utrzymywanie się dolegliwości pomimo włączenia diety eliminacyjnej.

Z taką sytuacją mamy do czynienia stosunkowo rzadko, a dotyczy ona pacjentów z wtórną do alergii na białka mleka enteropatią lub z deficytem laktazy w wyniku atrofii kosmków jelitowych. U tych pacjentów właściwym będzie zastosowanie bezlaktozowego hydrolizatu kazeiny. Jeśli jednak objawy nie ustępują po wprowadzeniu eHF lub mamy do czynienia z ciężką biegunką z towarzyszącym zespołem złego wchłaniania, AZS o dużym nasileniu zmian, pacjent przeszedł anafilaksję albo rozpoznano u niego eozynofilowe zapalenie przewodu pokarmowego preparatem pierwszego wyboru powinna być mieszanka aminokwasowa. W takiej sytuacji ewentualne próby zmian w obrębie eHF są nieuzasadnione i mogą nieść za sobą niekorzystne implikacje tj. wzrost ryzyka anafilaksji, zaburzenia wzrastania, wzrost ryzyka marszu alergicznego czy opóźnienie w procesie nabywania tolerancji.

AUTORZY I ŹRÓDŁA

Autor/autorzy opracowania:

dr n.med. Katarzyna Górowska-Kowolik

Źródło tekstu:

1. Martorell-Aragonés, A., Echeverría-Zudaire, L., Alonso-Lebrero, E., Boné-Calvo, J., Martín-Muñoz, M. F., Nevot-Falcó, S., ... & Valdesoiro-Navarrete, L. (2015). Position document: IgE-mediated cow's milk allergy. Allergologia et immunopathologia, 43(5), 507-526.
2. Heine, R. G. (2018). Food allergy prevention and treatment by targeted nutrition. Annals of Nutrition and Metabolism, 72(3), 33-45.
3. Heine, R. G., AlRefaee, F., Bachina, P., De Leon, J. C., Geng, L., Gong, S., ... & Rogacion, J. M. (2017). Lactose intolerance and gastrointestinal cow’s milk allergy in infants and children–common misconceptions revisited. World Allergy Organization Journal, 10(1), 41.